ความเป็นมาและความสำคัญของสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพแห่งประเทศไทย

   สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย ก่อตั้งเมื่อวันที่ 2 มีนาคม 2545 โดยเป็นการรวมตัวกันของสมาคมนักข่าวแห่งประเทศไทยกับสมาคมนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย มีเป้าหมายเพื่อนสร้างความเป็นเอกภพในองค์กรวิชาชีพสื่อสารมวลชนที่ผดุงไว้ซึ่งมาตรฐานทางวิชาชีพและจริยธรรมของสื่อมวลชม

      สมาคมนักข่าวแห่ง ประเทศไทย ได้ก่อตั้งเมื่อพ.ศ. 2498 เนื่องจากได้เกิด วิกฤตการณ์ขึ้นกับสมาคมหนังสือพิมพ์ที่มีมาแต่เดิม คือสมาชิกได้เดินออกจากห้องประชุม จนเกือบหมดในการประชุมสามัญประจำปี ด้วยความไม่พึงพอใจ ในการแถลงงบดุลอย่างคลุมเครือ และด้วยเป็นที่ประจักษ์ว่า สมาคมนั้นถูกครอบงำโดยอำนาจทางการเมือง อีกประการหนึ่งไม่กี่วันต่อมาได้มีนักข่าว นักหนังสือพิมพ์ส่วนหนึ่งจับกลุ่มกันคิดที่จะก่อตั้งสมาคมใหม่ ที่มีวัตถุประสงค์ตรงกับ อุดมการณ์ของตนใช้ชื่อว่าสมาคมนักข่าวแห่งประเทศไทย
ส่วนสมาคมนักหนังสือ พิมพ์แห่งประเทศไทย ได้ก่อตั้งเมื่อพ.ศ. 2508 เนื่องจากคนในวิชาชีพต้องการจะก่อตั้งสถาบันที่มาแก้ไขความเสื่อมโทรมในวง การวิชาชีพที่เกิดขึ้นในยุคสมัยนั้น โดยใช้ชื่อสถาบันว่า “สมาคมนักหนังสือ พิมพ์แห่งประเทศไทย”

• วิสัยทัศน์ –  เป็นสถาบันหลักของผู้ประกอบวิชาชีพสื่อสารมวลชน

• นโยบาย  –  

        1. พัฒนาความเป็นปึกแผ่นของสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย

        2. ส่งเสริมการปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์ มีจริยธรรมและความเป็นกลาง

        3. เน้นการเรียนรู้เพื่อนำไปสู่การเป็นผู้นำทางความคิด

        4. สร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างสมาคมฯ องค์กรผู้ประกอบธุรกิจสื่อมวลชนและองค์กรวิชาชีพต่างประเทศ

• การบริหารงาน – คณะกรรมการมีสมาชิก 15 คน กำรงตำแหน่งวาระละ 1 ปี โดยเป็นผู้แทนจากหนังสื่อพิมพ์ฉบับต่างๆ โดยจะเลือกตั้งจากที่ประชุมในวันที่ 4 มีนาคม ของทุกปีและสมาคมมีสำนักงานเลขาธิการซึ่งมีเจ้าหน้าที่ประจำทำงานเต็มเวลา 8 คน

• สมาชิกภาพ – เดิมสมาชิกเป็นเฉพาะนักหนังสือพิมพ์จากหนังสือพิมพ์รายวัน รายสัปดาห์ รายเดือน ต่อมาได้ขยายขอบเขตสมาชิกโดยการรับนักข่าวจากวิทยุและโทรทัศน์ในปี 2540 การเป็นสมาชิกต้องเสียค่าบำรุงปี 200 บาท

• กิจกรรม – สมาคมเป็นองค์กรที่มีบทบาทสำคัญในการเรียกร้องสิทธิเสรีภาพในการรับรู้ข่าวสารของประชาชนและเสรีภาพในการนำเสนอข่าวของมวลชน

• กิจกรรมด้านการฝึกอบรม เป็นการส่งเริ่มและพัฒนาคุณภาพวงการสื่อมวลชนทั้งในระดับของนักศึกษาวิชาการหนังสือพิมพ์ อาจารย์ นักหนังสือพิมพ์ในระดับประเทศและท้องถิ่น ยังมีการจัดอบรมเฉพาะทางสำหรับนักข่าววิทยุและโทรทัศน์ นอกจากนี้ยังเปิดโอกาสให้นักข่าวมีการพบกับแหล่งข่าวโดยทางสมาจะจัดอย่างต่อเนื่องทุกๆวันเสาร์

• กิจกรรมด้านสวัสดิการสมาชิก เป็นการดูแลสมาชิกที่คลอบคลุมทั้งการรักษาพยาบาล ประกันชีวิต คลอดบุตร ทุนการศึกษาบุตร สวัสดิการมรณกรรมและดูแลนักข่าวผู้สูงอายุโดยจัดตั้งกองทุน เหยี่ยวปีกหัก

• กิจกรรมด้านต่างประเทศ สมาคมฯ เป็นองค์ผู้ร่วมก่อตั้ง International Freedom of Expression exchange (IFEX) และ South East Asian Press Allian (SEAPA) ซึ่งทำงานด้านการรณรงค์เรื่องสิทธิเสรีภาพของสื่อมวลชนในภูมิภาคอาเซียน โดยสำนักงานเลขาธิการตั้งอยู่ที่สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย นอกจากนี้ยังเป็นสมาชิกสมทบของ International Federation of Journalists (IFJ) ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ทำงานด้านการประสานเครือข่ายนักหนังสือพิมพ์ทั่วโลก รวมทั้งการมีบทบาทในการสนับสนุนนักข่าวไทยเข้าอบรมและสัมมนาร่วมกับนักหนังสือพิมพ์ในระดับนานาชาติ

• กิจกรรมด้านการจัดประกวดข่าว สมาคมฯจัดกิจกรรมประกวดข่าวเป็นประจำทุกปี แบ่งการประกวดเป็น 5 ประเภท คือ การประกวดข่าวและภาพข่าวยอดเยี่ยมรางวัลอิศรา อมันตกุล การประกวดข่าวอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การประกวดข่าวหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นยอดเยี่ยม และการประกวดข่าวหนังสือพิมพ์ฝึกปฏิบัติในสถาบันอุดมศึกษา รางวัลพิราบน้อย และนอกจากนี้ยังมีส่วนสนับสนุนการจัดประกวดข่าวโทรทัศน์ของมูลนิธิแสงชัย สุนทรวัฒน์ ด้วย

• กิจกรรมด้านการส่งเสริมจริยธรรม สมาคมฯส่งเสริมให้มีการตรวจสอบและควบคุมจริยธรรมระหว่างสื่อมวลชนด้วยกันเอง โดยสมาคมจะเลือกตั้งคณะกรรมการควบคุมจริยธรรมจำนวน 5 คน เพื่อทำหน้าที่ในการดูแลจรรยาบรรณนักหนังสือพิมพ์ให้ปฏิบัติตามจรรยาบรรณขอ สมาชิกสมาคม และยังทำหน้าที่เป็นสำนักเลขาธิการเป็นของสภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ

การเผยแพร่และประชาสัมพันธ์
สมาคมจัดพิมพ์เอกสารเผยแพร่สำหรับสมาชิกและผู้สนใจใน 4 รูปแบบ
1. หนังสือวันนักข่าว เผยแพร่ปีละ 1 ฉบับ ทุกวันที่ 4 มีนาคม
2. จุลสารราชดำเนิน เป็นวารสารราย 3 เดือน
3. จดหมายข่าวรายเดือน
4. การเผยแพร่ทางสื่ออิเล็กทรอนิกส์ www.tja.or.th
จริยธรรมของวิชาชีพ สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย
1. ส่งเสริมและรักษาไว้ซึ่งเสรีภาพของการเสนอข่าวและความคิดเห็น
2. ให้ประชาชนได้ทราบข่าวเฉพาะที่เป็นจริง การเสนอข่าวสารใดๆออกพิมพ์โฆษณาเผยแพร่ ถ้าปรากฏว่าไม่ตรงตามความเป็นจริงต้องรีบจัดการแก้ไขให้ถูกต้อง
3. ในการได้มาซึ่งข่าว ภาพ หรือข้อมูลอื่นใดมาเป็นของตน ต้องใช้วิธีการที่สุภาพและซื่อสัตย์เท่านั้น
4. เคารพในความวางใจของผู้ให้ข่าวและรักษาไว้ซึ่งความลับของแหล่งข่าว
5. ปฏิบัติหน้าที่ โดยมุ่งหวังต่อสาธารณประโยชน์ ไม่ใช้ตำแหน่งหน้าที่แสวงหาผลประโยชน์ส่วนตัวหรือหมู่คณะใดๆโดยไม่ชอบธรรม
6. ไม่กระทำการอันเป็นการบั่นทอนเกียรติหรือความสามัคคีของเพื่อนร่วมวิชาชีพ
นายกสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย
นายประดิษฐ์ เรืองดิษฐ  (บางกอกโพสต์)                        
กรรมการบริหาร สมาคมฯ
นายวันชัย วงศ์มีชัย (แนวหน้า)  อุปนายกฝ่ายบริหาร สมาคมฯ
ดร.สุรศักดิ์  จิรวัสตร์มงคล (ASTV ผู้จัดการ)  อุปนายกฝ่ายวิชาการ สมาคมฯ
นายมานพ ทิพย์โอสถ (บางกอกโพสต์)  อุปนายกฝ่ายสิทธิเสรีภาพและ  การปฏิรูปสื่อ สมาคมฯ
นางสาวกรชนก รักษาเสรี (เดอะเนชั่น)  อุปนายกฝ่ายต่างประเทศสมาคมฯ
นางสาวธนิตา    อิสรา (บ้านเมือง)  เหรัญญิก  สมาคมฯ
นายไพรัช มิ่งขวัญ  (เดลินิวส์) นายทะเบียนสวัสิดการและสมาชิกสัมพันธ์สมาคมฯ
นางสาวชุติมณฑน์ ศรีขำ  (บ้านเมือง)  เลขาธิการ สมาคมฯ
นายวัสยศ งามขำ  (บางกอกโพสต์) รองเลขาธิการ ฝ่ายสิทธิเสรีภาพและการปฏิรูปสื่อ สมาคมฯ
นางสาวนิภาวรรณ แก้วรากมุกข์ (กรุงเทพธุรกิจ)   รองเลขาธิการฝ่ายวิชาการ สมาคมฯ
นายยุทธนา นวลจรัส (เอเอสทีวีผู้จัดการ)  กรรมการฝ่ายวิชาการ สมาคมฯ
นายกานต์  เหมสมิติ (ไทยรัฐ)  กรรมการฝ่ายสวัสดิการและสมาชิกสัมพันธ์ สมาคมฯ
นายคเนศ จิรัษฐิติพงศ์  (แนวหน้า) กรรมการฝ่ายสวัสดิการและสมาชิกสัมพันธ์ สมาคมฯ
นายสนธยา พิกุลทอง  (สยามรัฐ) กรรมการฝ่ายสิทธิเสรีภาพและการปฏิรูปสื่อ สมาคมฯ
นางสาวตติกานต์  เดชชพงศ์ (ไทยรัฐ) กรรมการฝ่ายต่างประเทศ สมาคมฯ
สำรองกรรมการ
นางสาวมณีรัตน์  ศิริปัญจนะ (เดลินิวส์)    
นางสาวขวัญชนก  อดทน (สยามรัฐ)
กรรมการควบคุมจริยธรรม
นายสมาน สุดโต(โพสต์ทูเดย์)                              
นายเรืองชัย ทรัพย์นิรันดร์  (มติชน)
นายบรรยงค์ สุวรรณผ่อง  (อีคอนนิวส์)                  
นายบุตรดา ศรีเลิศชัย (เดลินิวส์)
นายสวิชย์ บำรุงสุข (สยามรัฐ)